2024 mag dan eindigen met een groot aantal geopolitieke uitdagingen, er werden ook tal van strategische vorderingen geboekt. Van het voorzitterschap van de Raad van de Europese Unie tot de steun aan Oekraïne en de versterking van zijn burger- en militair personeel toonde Defensie dat het zich volledig inzet om nationale en internationale veiligheidsuitdagingen aan te pakken.

Ontdek de tijdlijn van de activiteiten van Defensie in onderstaande video!

Een hoogtepunt van 2024 was de benoeming van Generaal vlieger Frederik Vansina tot hoofd van Defensie, als opvolger van Admiraal Michel Hofman. Zijn belangrijkste missie? De strijdkrachten voorbereiden op de uitdagingen van de toenemende instabiliteit aan de oostelijke grenzen van Europa.

Begin van het jaar in het teken van Europa

Van januari tot juni bekleedde België het voorzitterschap van de Raad van de Europese Unie en leidde het cruciale discussies over mondiale kwesties zoals klimaatverandering, economie en defensie. Onder dit mandaat stelde België een 360-gradenaanpak voor en benadrukte het de noodzaak om de belangen van de Europese Unie op alle continenten te beschermen, met name in het Midden-Oosten en Afrika.

Defensie richtte zich op drie belangrijke strategische pijlers:

Voortzetting van de lopende operaties: met name steun aan Oekraïne en Operatie Aspides in de Rode Zee, gericht op het beveiligen van handelsroutes.

Versterking van de Europese capaciteiten: cyberveiligheid, militaire mobiliteit, kritieke infrastructuren en maritieme veiligheid.

Europese industriële defensiestrategie: bouwen aan een veerkrachtige industriële basis, met een combinatie van moderniteit en innovatie.

Een verenigd antwoord op bedreigingen in het Oosten

De spanningen in Oost-Europa hebben geleid tot een intensivering van de Belgische militaire inspanningen:

Marine: de inzet van de Belgische zeestrijdkrachten was aanzienlijk, met internationale operaties zoals Aspides en Agenor in de Rode Zee. België nam ook deel aan Europese missies voor het opsporen en neutraliseren van mijnen, en ondersteunde de douane in de strijd tegen smokkel over zee.

Landcomponent: capaciteitsopbouw door middel van intensieve oefeningen, ter voorbereiding op de oprichting van een Special Operations Land Task Group gepland voor 2025. Belgische militairen namen ook deel aan NAVO-missies in Litouwen en Roemenië om de oostflank van het bondgenootschap te beschermen.

Lucht- en Ruimtecomponent: naast meer dan 550 vlieguren voor de Baltic Air Policing-missie, zag 2024 de lancering van het Space Security Centre, de levering van de laatste A400M, de selectie van de H145M als nieuwe lichte helikopter, de installatie van een MQ-9B simulator en de eerste vlucht van een F-35 bestuurd door een Belg. In België zette het 40e Squadron zijn vitale zoek- en reddingsmissies voort.

Medische Component: vierde zijn 50-jarig bestaan en bleef in het hart van de actie. Twee maanden inzet in de context van Gaza maakten het mogelijk om 120 zwaargewonden te behandelen. Dankzij het CaMo-partnerschap met Frankrijk zette het een mobiele reanimatie-eenheid op, de Role 2 Forward, voor snelle en effectieve interventies. In het buitenland versterkte het de medische capaciteiten in Kinshasa en Kindu.

Innovatie, de kern van de defensiestrategie

In het licht van nieuwe bedreigingen heeft Defensie ingezet op belangrijke technologische ontwikkelingen:

Cyberbeveiliging: de oprichting van een cybercomponent, vergezeld van de Cyber Factory. Dit jaar vond ook de eerste gezamenlijke bijeenkomst plaats van cyberambassadeurs en cybercommandanten.

Geavanceerde technologieën: het gebruik van drones werd geïntegreerd in internationale oefeningen, terwijl 3D-modellering op het slagveld gevechtsstrategieën heeft vergemakkelijkt.

Innovatieprogramma’s: Defensie heeft de samenwerking met technologiebedrijven versterkt om bedreigingen beter te anticiperen en te bestrijden. Bovendien bieden de oprichting van een ACOS Transformatie en de lancering van het platform Innovation for Defence nieuwe perspectieven voor het stimuleren van vernieuwing binnen de instelling.

Defensie in actie: cijfers en prestaties

Middelen: 2024 was een jaar van intense mobilisatie; meer dan 2.100 reservisten en 2.150 burgers dragen bij aan de dagelijkse werking van Defensie.

Gaza: Defensie leverde essentiële goederen aan Gaza, waar meer dan 500 tenten werden gedropt om onderdak te bieden aan bijna 3.000 mensen.

Oekraïne: Defensie heeft meer dan 3.300 Oekraïense militairen opgeleid, waaronder F-16 piloten en ontmijningsspecialisten, en heeft gewonde Oekraïners in zijn ziekenhuis opgevangen.

Europese militaire mobiliteit: dit is een belangrijk onderdeel van de strategie, met uiteindelijk de mogelijkheid om burger- en militaire infrastructuren te gebruiken voor snelle inzet in crisistijd.

Jubilea

In 2024 vierde de NAVO zijn 75e verjaardag, een gelegenheid om terug te kijken op de uitdagingen van collectieve veiligheid sinds de oprichting van het Bondgenootschap. Daarnaast 20 jaar Baltic Air Policing, de missie die de luchtveiligheid in de Baltische staten waarborgt. En het 50-jarig jubileum van de Medische Component.

België eerde ook de strijders van de landing in Normandië met 160 Belgische parachutisten. Begin december werd de 80e verjaardag van de Slag om de Ardennen gevierd, die ons herinnert aan het belang van de herdenkingsplicht.

Op naar een beslissend jaar 2025

Met de solide basis die in 2024 is gelegd, gaat Defensie 2025 met vertrouwen en ambitie tegemoet. De inspanningen op het gebied van veiligheid, innovatie en menselijke inzet zullen het aandeel van België in de internationale collectieve veiligheid verder versterken.