Sinds januari 2025 leidde België met trots de Standing NATO Mine Countermeasures Group One (SNMCMG1), een van de vier permanente maritieme NAVO-eenheden die garant staan voor de veiligheid op zee, mijnenbestrijding en de bescherming van cruciale onderzeese infrastructuur. Op 2 juli droeg België de leiding over aan Letland, na een periode van 175 dagen of zes maanden vol operationele inzet, intensieve samenwerking en strategische impact.

Onder leiding van fregatkapitein Erik Kockx onderscheidde het Belgische commando van SNMCMG1 zich door professionaliteit en effectieve samenwerking in een complexe veiligheidsomgeving. België leverde niet alleen het stafpersoneel, maar versterkte de groep ook met de mijnenjager Lobelia, die sinds maart 2025 naadloos is geïntegreerd in de NAVO-vloot.

Zwaartepunt in de Baltische Zee en de Noordzee

Gedurende deze periode combineerde SNMCMG1 geplande oefeningen met reële operaties. Een belangrijke missie was de deelname aan Baltic Sentry, gericht op het beschermen van kritieke onderzeese infrastructuur, zoals pijpleidingen, datakabels en energienetwerken. De groep voerde continu patrouilles uit van Finland tot Denemarken.

De laatste grote SNMCMG1-oefening onder commando van fregatkapitein Erick Kock,  georganiseerd door de Amerikaanse Sixth Fleet, was een van de grootste NAVO-oefeningen van het jaar (Beldefnews | De Marine op scherp tijdens BALTOPS 25). “Hoe groter de oefening, hoe meer eenheden en partners er zijn, en dus hoe groter de uitdaging”, benadrukt fregatkapitein Kockx. Hij blikt tevreden terug op het behaalde resultaat van de betrokken schepen en bemanningen.

Historische munitie

Een bijzonder onderdeel van de inzet was de uitvoering van HODOPS (Historical Ordnance Disposal Operations), waarbij oude zeemijnen en munitie uit beide wereldoorlogen werden opgespoord en onschadelijk gemaakt. Tijdens de oefening Open Spirit werden gevonden mijnen geneutraliseerd (Beldefnews | De Marine op mijnenjacht tijdens Open Spirit). Het blijven vinden van oude zeemijnen alsook het blijvende gebruik in hedendaagse conflicten toont het belang aan van gespecialiseerde en sterke mijnenbestrijding in Europese wateren om de veiligheid van scheepvaartroutes en burgers te garanderen.

Terugblik

In zijn afscheidsrede benadrukte Commandant Kockx de waardevolle ervaring en het vertrouwen dat is opgebouwd, alsook de samenwerking die onontbeerlijk is voor een goed functionerende internationale vloot. “Onze aanwezigheid en operaties dienen niet alleen als bescherming, maar ook als duidelijk signaal dat de NAVO vastberaden is om de veiligheid en stabiliteit in de Baltische regio te waarborgen.”

De leiding van SNMCMG1 wordt nu voortgezet door de Letse commandant Janis Auce, die de NAVO-groep verder zal aansturen in een periode die ongetwijfeld nieuwe uitdagingen met zich mee zal brengen.

Kort overzicht van de Belgische bijdrage aan SNMCMG1

• Commandant: Fregatkapitein Erik Kockx
• Versterking: Mijnenjager Lobelia toegevoegd in maart 2025
• Missies: Baltic Sentry, HODOPS
• Oefeningen: BALTOPS 2025, Open Spirit, Baltic MCM
• Samenwerking: Nauwe coördinatie met de Marines van Nederland, Duitsland, Zweden, Noorwegen, Estland, Polen en Litouwen
• Resultaten: Neutralisatie van historische munitie, versterking van NAVO-paraatheid en maritieme veiligheid