18 nationale vlaggen sieren statig de luchtmachtbasis van Koksijde: van 18 september tot 6 oktober vindt in België Toxic Trip 2023 plaats, een oefening die om de twee jaar onder de paraplu van de NAVO wordt gehouden om voorbereid te zijn op chemische, biologische, radiologische en nucleaire (CBRN) aanvallen. Meer dan 600 militairen trainen er op realistische scenario’s. “Het is belangrijk om vertrouwd te zijn met elkaars procedures en technieken, zodat we sneller kunnen reageren in het geval van een incident”, zegt kolonel van het vliegwezen Dirk Vleugels, divisiecommandant van de Belgische Force Protection binnen de luchtmachtstaf.

Na een mortieraanval wordt ontdekt dat een helikopter waarschijnlijk gecontamineerd is met een blaartrekkende stof. De Zweedse piloot wordt vakkundig uit het toestel geëvacueerd door een Amerikaans extractieteam, waarna een Duits verkenningsteam onderzoekt om welke agens het exact gaat. Intussen wordt de piloot overgebracht naar een Frans ontsmettingsstation. Dit is slechts een van de vele incidenten waarmee de internationale deelnemers te maken krijgen in het realistische scenario van Toxic Trip.

Harmoniseren om sneller te reageren

Het hoofddoel van deze oefening is het in praktijk brengen en harmoniseren van de verschillende CBRN-verdedigingstechnieken, zowel passief als actief. NAVO-instructeurs uit de verschillende landen volgen dan ook elk incident nauwgezet mee om te zien of de handelingen correct worden uitgevoerd en of er verbeteringen kunnen worden aangebracht.

“Het is belangrijk dat de verschillende naties hun procedures op elkaar afstemmen”, legt kolonel van het vliegwezen Vleugels uit. “We ontplooien regelmatig in een internationale context. Het is dus zeer belangrijk om elkaars procedures en technieken te kennen, zodat we sneller kunnen reageren bij een CBRN-incident.”

Belgisch-Canadese medische ontsmettingsketen

In totaal nemen zo’n 150 Belgen deel aan de oefening, waaronder een delegatie van de 10de Tactische Wing en het mobiel Defensielaboratorium ‘Bionear’, evenals een detachement van 4 Bataljon Genie (4 Bn Gn), dat samen met de Canadezen zorgt voor een medische ontsmettingsketen voor niet-mobiel personeel.

“Dit is het summum van operabiliteit”, vertelt de Belgische commandant Dirk Dons, de medisch coördinator van de oefening. “De Canadese arts trieert de patiënten, waarna ze op een draagberrie door de ontsmettingsketen worden gestuurd. Terwijl de Canadezen zich toespitsen op alle medische handelingen, staan de Belgen van 4 Bn Gn in voor alle ‘bevrijdende’ handelingen, zoals het verwijderen van gecontamineerde pakken zonder ander materieel of personeel te besmetten.”

Tweede editie op Belgische bodem

Oefening Toxic Trip vond voor het eerst plaats in 1994 en werd sindsdien jaarlijks georganiseerd. “Dat was zo tot de start van de covid-pandemie”, gaat kolonel Vleugels verder. “Sindsdien is er beslist om het om de twee jaar te organiseren. Dit jaar is België opnieuw aan de beurt. De laatste keer dat ons land deze oefening organiseerde was in 2012, op de basis van Kleine-Brogel.”

Naast België nemen Bulgarije, Canada, Denemarken, Duitsland, Frankrijk, Hongarije, Italië, Nederland, Litouwen, Roemenië, Spanje, Turkije, het Verenigd Koninkrijk en de Verenigde Staten deel aan Toxic Trip. Toekomstig bondgenoot Zweden en partnerlanden Oostenrijk en Zuid-Korea nemen ook deel aan deze multinationale CBRN-oefening.