Zoals aan het begin van elk nieuw jaar richtte Defensie woensdagavond haar nieuwjaarswensen tot al haar medewerkers en partners. Generaal vlieger Frederik Vansina, voor wie het de eerste keer was in zijn functie van Chief of Defence (CHOD), nam samen met minister van Defensie Ludivine Dedonder het woord. De plechtige ceremonie werd bijgewoond door zo’n 250 militairen, burgers en eregasten, waaronder ambassadeur Ariadne Petridis, permanent vertegenwoordiger van België bij de NAVO.

Het conflict in Oekraïne, Russische hybride dreigingen, spanningen in het Midden-Oosten, druk vanuit Afrika en Azië, zelfs de Verenigde Staten, de situatie in de Indo-Pacific, … “De huidige veiligheidssituatie is zorgwekkend.” Deze vaststelling, die centraal stond in de toespraak van Generaal Vansina en minister Dedonder, keerde regelmatig terug doorheen de avond, van de inleidende paneldiscussies tot de slotwoorden.

Moderniseren om de uitdagingen aan te gaan

Generaal Vansina benadrukte de dringende noodzaak om meer te investeren in infrastructuur, personeel en uitrusting. “Deze investeringen zijn essentieel om ons land voor te bereiden op een steeds complexere geopolitieke situatie. Experts wijzen ook op de noodzaak om het strategisch STAR-plan en de programmeringswet te actualiseren om tegen 2040 over 40.000 militairen te beschikken.

Volgens de CHOD kan Europa de groeiende spanningen wereldwijd niet negeren. België moet zowel op het gebied van collectieve als nationale verdediging versterken. Voor het eerst worden concrete maatregelen genomen: grotere voorraden munitie en wisselstukken, realistischere oefeningen en optimalisatie van interne processen. “Dit werk is aan de gang, maar we moeten onze paraatheid nog verder vergroten”, benadrukte de generaal. Wat betreft de bescherming van het grondgebied – een verplichting vastgelegd in artikel 3 van het Noord-Atlantisch Verdrag – berust deze op drie nationaal complementaire plannen: de eigenlijke verdediging, de hulp aan bondgenoten en de weerbaarheid, gecoördineerd door het Nationaal Crisiscentrum.

Industrie, een strategische hefboom

De generaal is ook voorstander van een versterkte civiel-militaire samenwerking: “Defensie kan niet alles alleen doen. Een collectieve aanpak, met de hele samenleving, is essentieel.”

De minister van Defensie sloot zich hierbij aan en benadrukte de samenwerkingsverbanden met universiteiten en de Belgische industrie om state of the art technologieën te ontwikkelen. Met een investering van 1,8 miljard euro voor onderzoek en ontwikkeling wil België zijn afhankelijkheid van buitenlandse grootmachten verminderen. “Europa blijft nog te afhankelijk van externe mogendheden in cruciale sectoren zoals energie, grondstoffen, microprocessoren en defensietechnologieën”, verklaarde Ludivine Dedonder.

De minister prees ook de vooruitgang op het gebied van diversiteit binnen het leger, met een stijging van het percentage vrouwen van 11 % naar 14 %. “Dit is slechts een begin”, zei ze, terwijl ze erop wees dat diversiteit een belangrijke troef is voor de modernisering van de strijdkrachten.

Prioriteiten voor 2025 en daarna

“2025 wordt een jaar van ‘firsts’”, verklaarde generaal Vansina. Onder de nieuwigheden zal België haar eerste CAMO-voertuigen, haar eerste F-35 en de geavanceerde MQ-9B bewakingsdrone verwelkomen. Ze zal ook haar eerste air policing-missie in IJsland uitvoeren.

Defensie zal haar internationale engagementen voortzetten. Op operationeel vlak zal ze haar aanwezigheid in Roemenië verderzetten, een eskadron Jagers te Paard in Litouwen ontplooien en de betrokkenheid van de Marine bij NAVO-groepen voortzetten.

De steun aan Oekraïne blijft een prioriteit, met opleiding en technische ondersteuning voor de Oekraïense strijdkrachten, onder meer dankzij de inzet van F-16 technici en parachutisten. In Afrika zal België haar partnerschappen met Benin en de Democratische Republiek Congo versterken, en tegelijkertijd de situatie in Oost-Congo nauwlettend in de gaten houden.

Tot slot zal een nieuw strategisch plan worden opgesteld in overleg met de toekomstige regering, gebaseerd op de Strategische Visie van 2016 en het STAR-plan van de minister.

Doe zo verder!

De minister sloot de ceremonie af met een bemoedigende boodschap: “Ik ben zeer blij dat ik met ieder van jullie heb kunnen samenwerken. Ga zo door, dat is de enige weg naar succes voor dit departement en voor ons land. Een gelukkig nieuwjaar aan iedereen!”