Brussel verwelkomde voor het eerst de Internationale Conferentie van Hoofdaalmoezeniers bij de Strijdkrachten (IMCCC), een groot evenement met 120 deelnemers uit 36 landen. Deze editie, met als thema ‘Interconvictionele dialoog voor wereldvrede’, bracht aalmoezeniers en morele adviseurs van diverse overtuigingen samen – joden, humanisten, christenen, moslims en vele anderen – met een gemeenschappelijk doel: het versterken van hun rol in een wereld in crisis.

Binnen de strijdkrachten is morele en spirituele begeleiding een essentiële missie, vooral in crisistijd. De IMCCC 2025 had daarom twee belangrijke doelstellingen: enerzijds duurzame banden creëren tussen aalmoezeniers en moreel adviseurs, wat een beter wederzijds begrip van hun praktijken bevordert, anderzijds de interoperabiliteit van de aalmoezeniersdiensten verbeteren door normen en procedures te harmoniseren om zo een optimale coördinatie tijdens militaire operaties te garanderen.

Brigadegeneraal Régis Bornain, verantwoordelijk voor de Algemene Directie Health & Well-being (DG H&WB), benadrukte het belang van deze bijeenkomst: “Vandaag de dag nemen de conflicten toe, verergeren de spanningen en lijdt de bevolking. Deze conferentie, mede georganiseerd met het US European Command, is een gelegenheid voor militaire aalmoezeniers en moreel adviseurs van over de hele wereld om na te denken over hun missie in moeilijke tijden.”

Een conferentie vol sterke symbolen

Het evenement begon op 27 januari, een zeer symbolische datum omdat het de verjaardag markeert van de bevrijding van Auschwitz-Birkenau. Er werd een ceremonie gehouden in de Sint-Jacob-op-de-Koudenbergkathedraal, waar een vredesduif op het altaar werd geplaatst als eerbetoon aan de slachtoffers. Dit krachtige symbool, geschonken door de Nationale Federatie van Belgische Strijders, maakt deel uit van haar initiatief “Vredesmonumenten”.

De hele week door werden conferenties, forums, ceremonies en bezoeken georganiseerd, die de dialoog en samenwerking tussen de naties bevorderen.

De militaire aalmoezeniersdienst: een missie in constante evolutie

Lange tijd gefocust op het katholicisme, diversifieerde de Belgische militaire aalmoezeniersdienst zich vanaf de jaren ‘70 en ‘80 met de integratie van protestantse, joodse en humanistische overtuigingen. Tegenwoordig gaat het veel verder dan alleen geestelijke begeleiding en biedt het ook psychologische en humanitaire ondersteuning aan militairen, vooral na missies.

Een inclusieve benadering

Zoals Onderluitenant Vincent, lid van de Dienst voor Religieuze en Morele Bijstand (DRMB), opmerkt: “België is een van de weinige Europese landen met een humanistische aalmoezenier.”

Vandaag zijn er naast de katholieke, protestantse, joodse en humanistische overtuigingen ook nieuwe geloofsovertuigingen die om officiële erkenning vragen: islam, boeddhisme, anglicanisme en orthodoxie. Een nieuw wettelijk statuut, dat nog dient te worden goedgekeurd door de federale regering, moet hun integratie en de oprichting van nieuwe aalmoezeniersdiensten mogelijk maken. “Defensie, een weerspiegeling van de maatschappij en past zich voortdurend aan aan de veranderingen in een wereld in evolutie”, legt Onderluitenant Guillaume uit.

Interoperabiliteit en openheid voor een nieuwe realiteit

De grootste uitdaging blijft de aanpassing aan de hedendaagse realiteit. “We streven ernaar de interoperabiliteit van spirituele ondersteuning te versterken zodat iedereen, ongeacht diens geloof, gehoord en ondersteund kan worden, waar die zich ook bevindt”, legt Onderluitenant Vincent uit.

Concrete initiatieven komen naar voren, zoals de mobiliteit van aalmoezeniers tussen Europese schepen om tijdens zendingen onafgebroken geestelijke ondersteuning te bieden.

Alle levensbeschouwingen vertegenwoordigen

Stijn, Vaandrig-ter-zee 2e klasse en reservist bij de Marine, coördineert het project om een islamitische aalmoezeniersdienst te openen: “We nemen deel aan alle spirituele en logistieke evenementen om de vertegenwoordiging van alle levensbeschouwingen te waarborgen.”

Denis Leblond, van de Boeddhistische Unie van België, benadrukt het belang van dialoog: “Dialoog, het thema van deze conferentie, is een vorm van educatie: het vereist herhaling, ervaringen, mislukkingen en doorzettingsvermogen om samen vooruit te komen. Wat zeker is, is dat Defensie met dit wetsvoorstel meerdere veldslagen vooroploopt.”

Een collectief succes, gedragen door reservisten

Hans De Ceuster, hoofd moreel consulent, blikt tevreden terug: “De doelstellingen van de conferentie zijn volledig bereikt. Onze internationale collega’s zullen zich deze week herinneren dankzij interessante gedachte-uitwisselingen, versterkte vriendschappen en verhoogde samenwerking tussen naties. We hadden ook de eer om hen rond te leiden in ons land. Dit alles zou niet mogelijk zijn geweest zonder de inzet van veel mensen: actieve leden van Defensie, maar bovenal van een uitzonderlijk team van reservisten, van wie de meesten twee jaar geleden nog niet eens voor Defensie werkten.”

Deze conferentie laat zien dat de militaire aalmoezeniersdienst een essentiële pijler is bij de ondersteuning van de strijdkrachten, en dat haar aanpassing aan de huidige realiteit een strategische uitdaging is voor de toekomst.