Sinds begin dit jaar nam het A400M Atlas transportvliegtuig alle taken over van onze vertrouwde C130. Wanneer de oplevering van de toestellen van fabrikant Airbus volledig achter ons ligt, kunnen we rekenen op acht van deze hoogtechnologische mastodonten. Voor dit A400M-verhaal sloeg onze Defensie met het Groothertogdom Luxemburg de handen in elkaar. Op een van de acht toestellen zal een Luxemburgse vlag prijken, hoewel er in de praktijk geen onderscheid zal zijn.

In de zoektocht naar een waardige vervanger van de C130 investeerden heel wat landen in het nieuwe toestel van Airbus, zo ook België. Met Luxemburg vond ons land een betrouwbare partner om op termijn acht toestellen aan te kopen. “Hoewel inderdaad één toestel behoort aan onze partner, zien we eigenlijk geen verschil in praktijk,” zo vertelt kolonel Frank Vandenbussche, commandant van de 15 Wing Luchttransport in Melsbroek.

Een vloot, twee naties

Momenteel staan er zeven A400M Atlas op de tarmac óf in de gloednieuwe hangar van onze militaire luchthaven. Wanneer de eindafrekening gemaakt is, zullen dat er acht zijn. Eentje daarvan behoort op papier dus toe aan de het leger van ons kleinste buurland. Hoewel Luxemburg eigenlijk geen luchtcomponent kent zoals onze Defensie, zetten zij met de gezamenlijke aankoop van deze toestellen een grote stap in de ontwikkeling hiervan. “Zij wensten investeringen te doen op gebied van hun Département Air en zetten 1 van de acht toestellen op hun naam,” licht de kolonel toe. “Ook de verdeling van de (onderhouds)kosten en het personeel verloopt pro-rata 1/8^ste.”

Strikt gezien behoort de vloot dus toe aan twee naties, maar door de professionaliteit aan beide kanten van de grens, bestaan uitsluitend Belgische en Luxemburgse crews niet. “Ook voor de C130 werkten we al samen en ook daar verliep die binationale samenwerking al uitermate vlot”, zegt kolonel Vandenbussche overtuigd. Het kan dus perfect dat een crew bestaat uit twee verschillende nationaliteiten. “Momenteel staat er zelfs een Luxemburger voor het eerst aan het hoofd van een squadron – een operationele eenheid,” aldus Vandenbussche.

Eerste Luxemburgse Commanding Officer

“Daar hoef je niet te veel achter te zoeken,” zegt kapitein Dan Olsem al lachend. Hij is de bewuste Commanding Officer van het 20^ste squadron in Melsbroek. “Qua personeel is er geen onderscheid, dus verdiende ik deze job op basis van anciënniteit. Niemand wordt hier bevoordeeld op basis van zijn of haar nationaliteit. Alles is binationaal, dus ook de commandoposten.” Met meer dan 2000 vlieguren op de C130, staat de kapitein op punt om zijn kwalificatie voor de A400M te halen.

Olsem begon in 2005 aan zijn opleiding aan de KMS (Koninklijke Militaire School) en kreeg in zijn tweede jaar te horen dat Luxemburg piloten rekruteerde. Aangezien de opleiding voor Luxemburgse leerling-officieren ook aan de KMS plaatsvindt, zat hij meteen op de juiste plaats om voor piloot te gaan. Hij wisselde van wapen en mocht zich vanaf 2012 piloot noemen. Net zoals zijn Belgische collega’s vloog hij eerst met de C130 om uiteindelijk in het A400M-verhaal te belanden.

Uitsluitend superlatieven

De omschakeling van C130 naar A400M bracht heel wat emoties met zich mee. “Begrijpelijk wanneer je een vloot hebt waarvan je de werking als je broekzak kent. Terug nieuwe werkingsmethoden en filosofieën aanleren kost veel tijd en moeite. Ook moesten we de continuïteit blijven voorzien van onze twee pijlers: het opleiden en trainen van ons personeel en logistieke steun leveren aan oefeningen en operaties”, legt de commandant van de 15 Wing uit.

“Ik heb nog tot op einde met de C130 gevlogen,” weet Olsem. “Mijn laatste vlucht was een repatriëringsvlucht vanuit Kaboel in Afghanistan naar Islamabad in Pakistan tijdens operatie Red Kite. Ook daar was crew dus samengesteld uit Belgen en Luxemburgers.”

“Ik kan alleen in superlatieven spreken,” besluit kolonel Vandenbussche. “Het niveau bij beide nationaliteiten ligt zo hoog, dat samenwerken geen enkel probleem is.”