(Over)leven in de sneeuw: “De berg beslist.”
“Het scheelde zoveel,” gebaart Peter met zijn duim en wijsvinger enkele centimeters van elkaar, “of we moesten in survival modus gaan.” We spreken met Peter in een bunker in de Zwitserse Alpen op 2200 meter hoogte. Hij geeft er momenteel cursus in het teken van SERE aan een 70-tal militairen van het Special Operations Regiment. SERE staat voor Survival, Evasion, Resistance en Escape. “En vooral de eerste letter kwam wel héél dichtbij tijdens mijn laatste tocht.”
Verscheidene militairen van het Special Operations Regiment (SOR) trainen in januari in het Zwitserse hooggebergte. Het moet niet gezegd worden dat koude, wind en sneeuw deel zullen uitmaken van het dagelijkse ritme.
En wanneer deze in je nadeel omslaan moet je kunnen rekenen op je survival skills. Net daar ligt de rol van Peter.
White Out
“Bij relatief goed weer begonnen collega’s en ik enkele dagen geleden aan een tocht naar een bergpas. Slechts een paar uur later sloeg het weer al om. Als gevolg van een white out waren we bovendien ons spoor kwijt.”
Bij een white out vermindert de zichtbaarheid tot quasi nul en verdwijnen je oriëntatie elementen onder de sneeuw. “In dat specifieke geval kwamen we heel dicht bij het bouwen van een snow shelter (zie video, red.).”
Shelter of cave
Tijdens de lessen die Peter en collega Steve aanbrengen, leren de cursisten hoe ze in een dergelijke noodsituatie moeten reageren. “Hier leren ze een snow shelter en een snow cave bouwen. De shelter vraagt minder tijd, maar is minder comfortabel en de cave is comfortabeler maar vraagt meer tijd.”
Het is aan de meest ervaren persoon om te beslissen wat te doen in een noodgeval.
Shelter en onderkoeling
“De eerste prioriteit binnen het concept van survival is je shelter, je onderdak,” vult Peter aan. “Wat is het eerste wat je ’s morgens doet als je opstaat,” vraagt hij aan me. “Je kleding aandoen. Dat is de shelter van je lichaam.” Binnen het wereldje van de bergen en sneeuw raadt de instructeur wel aan om katoen achterwege te laten.
“Zeker in de bergen moet je waakzaam zijn voor onderkoeling. Katoen absorbeert je zweet tijdens inspanningen. En een klamme katoenen laag die je lichaam niet meer warm houdt kan dus net leiden tot die onderkoeling.”
Passie voor alles
In totaal trekken zo’n 70 militairen van verschillende SOR-eenheden tijdens de trainingsperiode door de Zwitsere Alpen in de buurt van Andermatt. Te voet of op ski’s, dat hangt van de omstandigheden af. Wanneer ik vraag naar hoe de selectie gebeurt voor deze cursus heeft hij wel zijn idee. “De passie voor de bergen,” glimlacht hij. “Zomer of winter, het maakt eigenlijk niet uit.”
De bergen brengen natuurlijk ook gevaren en stress met zich mee. “Daar moeten de cursisten mee kunnen leven,” aldus Peter. “Als je je niet op je gemak voelt hier, heeft het weinig zin om deel te nemen. Het moet je liggen.” Er schuilen immers veel gevaren in de bergen: lawines, onderkoeling, een val, …
Een gezegde dat regelmatig onder bergfanaten te horen valt, rolt ook over de lippen van Peter. “Voorbereiding en kennis zijn absoluut essentieel maar,” en hij heft zijn wijsvinger op, “het is de berg die uiteindelijk beslist.”
