Als gevolg van de lockdown light in het voorjaar van 2020 moest de Belgische arbeidsmarkt zich helemaal heruitvinden. De strenge maatregelen spaarden ook Defensie niet. Voor administratief werk is de sprong naar telewerk niet zo groot, maar wat met opleidingen en praktische cursussen die eigen zijn aan Defensie? Een klein overzicht van een mini-revolutie binnen onze muren.

De Koninklijke Militaire School deelde in hetzelfde lot als alle universiteiten en zag haar lessen tot nader order opgeschort. Arvid De Dapper van de 157ste promotie Sociale en Militaire Wetenschappen moest wennen aan het afstandsonderwijs. “De eerste dagen voelde ik me compleet gedesoriënteerd. De hele structuur van discipline die de KMS zo speciaal maakt, viel volledig weg. Geen vlaggengroet, geen inspectie, maar vooral geen medeleerlingen. Vooral dat laatste miste ik enorm.” Het gebruik van conference apps zoals Skype en Zoom explodeerde uiteraard in die situatie. “Voor de lockdown gebruikte ik Skype amper, maar ondertussen heeft die app voor mij geen geheimen meer”, lacht hij.

Ook bij het Competentiecentrum Land in Aarlen schortte de staf de lessen op voor de statutaire vorming van de onderofficieren. Om de voeling met de opleiding niet te verliezen, bezorgde de pelotonscommandant de te kennen leerstof aan de leerlingen. Ook hier speelden apps als Skype een hoofdrol. Het kader beantwoordde steeds de vragen van de leerlingen via de online platformen. Thuiswerk geeft niet alleen vrijheid, maar vraagt ook een enorme dosis zelfdiscipline.

In het teken van die unieke situatie organiseerde de Algemene Directie Human Resources (DG HR) verschillende sessies rond de pedagogische aspecten van afstandsonderwijs, uiteraard online. Voor de cursus Teach @ Distance meldden zich al 300 instructeurs aan. “We merkten een grote vraag naar praktisch advies”, aldus docent Peter.

Het concept van afstandsleren lijkt nieuw, maar is dat niet. Als sinds 2012 kent Defensie blended learning, een combinatie van online cursussen en lessen in een klaslokaal. Dit concept passeerde vooral de revue bij de theoretische cursussen voor de sociale promotie of lessen over voertuigen. Ook de Joint Individual Common Core Skills (JICCS), de basisvaardigheden om op operatie te vertrekken, verlopen sinds 2016 digitaal via het BelADL-platform. Jaarlijks leggen meer dan 10.000 militairen die cursus op deze manier af.

De conclusies en de lessen van de laatste maanden moeten goed bewaard worden. Je weet immers nooit wanneer een dergelijke situaties zich weer kan voordoen. Defensie werkte zich doorheen deze stresstest en blijft het concept van afstandsleren verder ontwikkelen. Hoewel het nooit de ‘klassieke’ manier van werken in de eenheden zal vervangen, blijft een volwaardig alternatief broodnodig.