Van 25 juli tot 4 augustus 2022 nam België voor het eerst deel aan de oefening Global Sentinel 2022 op de Vandenberg Space Force Base in Californië. Deze oefening, georganiseerd door US Space Command, brengt de expertise van meer dan 25 landen samen en focust zich op de bewaking van de ruimte op wereldniveau.

Een zestigtal jaar geleden richtte de mens voor het eerst de aandacht op de ruimte. Meer en meer naties vinden hun weg naar dit domein en het aantal satellieten dat onze planeet omcirkelt stijgt dan ook aanzienlijk. Veel landen gebruiken moderne ruimtevaarttechnologieën om hun communicatienetwerken en economische sectoren uit te breiden, alsook om hun militaire capaciteiten te versterken. Er wordt gezegd dat er tegen het einde van de eeuw meer dan 100.000 satellieten gelanceerd zullen worden.

Veilig en efficiënt ruimteverkeer

Om die reden organiseert US SPACECOM jaarlijks de oefening ‘Global Sentinel’, om het ruimteverkeer efficiënt en veilig te houden. Meer dan 25 landen, in het totaal 150 deelnemers, komen samen op de Vandenberg Space Force Base in Californië om de operationele samenwerkingen te versterken, de nationale procedures te harmoniseren en verantwoordelijk gedrag in de ruimte te stimuleren. In een fictieve ruimteomgeving werden de 25 nationale Space Operations Commands (SpOC’s) geconfronteerd met een toenemend aantal realistische incidenten en vijandige handelingen, zoals een ongecontroleerde terugkeer in de dampkring, fragmentatie, co-orbitale dreigingen, storingen of anti-satellietraketlanceringen.

Aan de oefening namen ook vier Belgische militairen deel. Het team, komende uit verschillende eenheden binnen Defensie, opereerde als het BEL Space Operations Center en maakte samen met Frankrijk, Finland en Zweden deel uit van een groter Regional Operations Center.

Essentieel voor operaties en inlichtingen

De ruimte is een strategisch domein dat van essentieel belang is voor de uitvoering van militaire operaties en inlichtingenactiviteiten. Bij gebrek aan een bindende internationale wetgeving gaat de economische groei in de sector helaas ook ten koste van de veiligheid en de duurzaamheid van de ruimtevaartactiviteiten. De opkomst van nieuwe dreigingen en vijandige handelingen, die tijdens de oefeningen van Global Sentinel 2022 aan bod kwamen, is exponentieel en Defensie moet dan ook bijdragen aan de internationale inspanning om de sector te bewaken.

Twee reële gebeurtenissen die tijdens de oefening plaatsvonden, zoals de ongecontroleerde terugkeer van een stuk van de Chinese CZ5-B-raket en de verdachte manoeuvres van de Russische Kosmos-2558-satelliet, demonstreerden meteen het belang van een mogelijke wereldwijde samenwerking.

Toekomstig ruimtebeveiligingscentrum

De Belgische deelname aan Global Sentinel 2022 dient als voorbereiding op de oprichting van een eigen toekomstig centrum voor ruimtebeveiliging. Dit nieuwe centrum, dat voorzien is in het STAR-plan, zal bijdragen aan de wereldwijde missie van ruimtebewaking. Niet alleen ten voordele van Defensie, maar ook van bondgenoten, partners en andere federale entiteiten, zoals het Federaal Wetenschapsbeleid (BELSPO), het crisiscentrum of de nationale commerciële satellietoperatoren.