Op 3 juni organiseerden de Koninklijke Militaire School (KMS) en het European Centre of Excellence for Countering Hybrid Threats, met steun van het Belgisch voorzitterschap van de Raad van de EU, het seminarie ‘Safeguarding knowledge and critical assets against interference by malign actors’. Beleidsmakers en experten van EU-lidstaten bespraken de noodzakelijke brede aanpak om kennis en cruciale middelen te beschermen tegen inmenging van actoren met slechte bedoelingen.

Alle sectoren worden tegenwoordig geconfronteerd met hybride dreigingen en risico’s die gepaard kunnen gaan met internationale samenwerking. Zeker in een onstabiele geopolitieke situatie kan een ongewenste overdracht van gevoelige informatie, technologie of intellectueel eigendom heel wat gevaren met zich meebrengen. Het vermijden van ongewenste invloed zoals censuur of desinformatie valt eveneens onder de noemer knowledge security.

Strenghten, Protect & Prepare

Hoe samenwerking te stimuleren, maar tegelijkertijd ook de eigen intellectuele en industriële eigendomsrechten te vrijwaren? Hoe gaan we om met buitenlandse inmenging in onderzoek en innovatie?

“Strenghten, protect and prepare” zijn bovendien de prioriteiten van het Belgisch voorzitterschap.

Principes en waarden in internationale onderzoekssamenwerkingen staan hoog op de Europese agenda, maar tegelijkertijd zijn onderzoek en innovatie ook kwetsbaar. Kennis is immers een doelwit. Om die kennis en innovatie veilig te stellen en om de Europese economische veiligheid te versterken is dus een ‘whole of society’-aanpak nodig.

Dreigingen counteren, kennisveiligheid versterken

Verschillende casestudies illustreren deze thematiek. Een voorbeeld hiervan is hoe China’s wetenschappelijke kracht wordt gebruikt in internationale relaties. Het debat over kennisveiligheid in verhouding tot internationale vrijheid groeit.

Ook de verschillende wetenschappelijke samenwerkingen met militaire verbanden, vooral binnen het kader van STEM (Science, Technology, Engineering and Mathematics), kwamen ter sprake. Tot slot bespraken de experten de rol van financiële markten in dit debat. De positie van nieuwe technologieën, vaak startups, komt bijvoorbeeld regelmatig in het gedrang doordat ze veelal afhankelijk zijn van financiering, waar kwaadaardige actoren soms misbruik van maken.

Het tijdperk van een open markt heeft op deze manier zijn veiligheidslimieten bereikt. Om deze uitdagingen aan te pakken, zal de private sector een belangrijke rol spelen, evenals bijvoorbeeld de introductie van veiligheidsmachtigingen voor investeerders.

Coherente aanpak en praktische tools

In een academische setting zijn openheid en samenwerking over grenzen heen net de essentie, maar dit leidt onvermijdelijk tot bepaalde kwetsbaarheden. Hoe werk je samen met partners uit landen met autoritaire regimes waar academische vrijheid nauwelijks bestaat?  Voor deze uitdagingen is onder andere overheidssamenwerking over de sectoren heen nodig, evenals de creatie van kanalen voor informatie-uitwisseling om op een correcte manier dreigingsinformatie te classificeren.

Kortom, partnerschap, een verhoogd bewustzijn van de gevaren, monitoring en analyse, en cyberveiligheid zijn in dit kader de sleutelelementen voor een sterk beleid. Op EU-niveau zou een specifieke methodologie ontwikkeld worden voor onderzoeksorganisaties. “Open waar mogelijk, beschermen waar noodzakelijk”, luidt het motto.

Op die manier kunnen universiteiten en onderzoeksorganisaties, autoriteiten en beleidsmakers vlot samenwerken en de noodzakelijke garanties bieden voor de kennisveiligheid.