Van 18 augustus tot en met 20 augustus wordt de landing in Dieppe drie dagen lang herdacht aan de hand van verschillende plechtigheden. De herdenking startte met twee Belgische ceremonies en de Belgische delegatie tekent present bij verschillende andere diensten ter nagedachtenis van de gevallen Canadezen.

Bij valavond verenigden vele mensen zich op donderdag op de cimetière des Vertus, een Canadees kerkhof in Dieppe. Een doedelzakspeler opende de ceremonie en meteen werd het beklijvend stil. Autoriteiten uit Canada, Noorwegen, Groot-Brittannië en Frankrijk eerden beurtelings de gesneuvelde Canadese soldaten. Aan de voet van een monument lag een kunstwerk in de vorm van het Canadees symbool bij uitstek: een esdoornblad. Ook verschillende veteranen en families van de overledenen waren aanwezig. Na een laatste groet werd Amazing Grace op de doedelzak gespeeld en volgde een kleine processie met het esdoornblad.

“Dit was een massamoord, geen gevecht.”

Op 19 augustus speelde zich 80 jaar geleden een ware tragedie af op het strand van Puys, een van de vier plaatsen die deel uitmaakte van de landing in Dieppe. Om 05u06 landden Canadese soldaten van het Royal Regiment of Canada om operatie Jubilee te starten. Ze kwamen terecht in een ware hel en al snel kleurden de kiezels op het strand rood. Nog voor de jonge soldaten, velen amper 20 jaar jong, het schip hadden verlaten, kwamen ze onder vuur van de Duitse vijand te liggen en zouden ze nooit de muur bereiken die ze moesten beklimmen. Slechts een zestigtal van de meer dan 550 soldaten keerden terug naar hun thuisland, in shock van wat er zich had afgespeeld.

“Het was een afslachting”, vertelt John geëmotioneerd voor aanvang van de plechtigheid op datzelfde strand. John is een veteraan van 97 jaar wiens Regiment die dag quasi volledig geliquideerd werd. Hijzelf was er gelukkig niet bij maar hij diende wel in Nederland, waar hij verwond werd en daarop in een ziekenhuis in Brugge verzorgd werd. “Ik vraag me soms af waarom we ons dit zouden willen herinneren. Het was een afslachting, een massamoord, geen gevecht. Ik hoop dat het nooit meer moet voorvallen in de toekomst.”

The Eagle Staff

Tussen de Canadezen vallen enkele militairen heel erg op, met hun lichtgebruinde teint en hun haar in een vlecht. “In oorlogstijd moesten wij de oproep van de koning beantwoorden”, vertelt de jonge indiaan Stevens. “De Indiaanse stammen leverden 80 tot 90 procent van hun jonge mannen voor de strijd.” Ook The Eagle Staff is hier vandaag aanwezig om hen te eren. De staf representeert, in de ogen van de Canadese inheemse volkeren, de verschillende stammen. “Mijn grootvader heeft hier gevochten, dus is het ontzettend speciaal voor mij om hier aanwezig te zijn”, zegt hij nog.

Eenzaam en verloren

Wanneer je hier op het strand staat en naar de rotsen kijkt, valt nauwelijks te vatten waarom men deze locatie gekozen had voor de raid. Het was toch gedoemd om te mislukken? Men kan enkel enorm veel respect hebben voor de mannen die hier 80 jaar geleden hun leven hebben gegeven. Ze moeten zich zo eenzaam en verloren gevoeld hebben. Op 6 juni 1944 werden voor D-day gelukkig andere keuzes gemaakt: geen kiezelstrand maar een zandstrand, evenals andere strategieën en meer manschappen. Die landing eindigde met een groot succes: de bevrijding van West-Europa.