Vier keer per jaar reizen instructeurs van de Belgische Marine naar Cotonou, Benin, een van de belangrijkste havens van West-Afrika. Daar trainen ze lokale militairen in het operationeel varen op zee en in boardingtechnieken, met als doel de boardingteams autonoom te maken.

Twee weken lang werken deze instructeurs intensief samen met de Beninse boardingteams. Het doel beperkt zich niet tot het doorgeven van operationele vaardigheden, maar is er ook op gericht om de teams in staat te stellen de toekomstige generaties zelfstandig op te leiden.

Waarom Benin?

Met een jaarlijks goederenverkeer van twaalf miljoen ton is de haven van Cotonou een belangrijk economisch knooppunt voor Benin en zijn buurlanden. België onderhoudt op zijn beurt een bijzondere economische band met dit strategische gebied: bijna de helft van de handel tussen West-Afrika en Europa verloopt via de Port of Antwerp-Bruges.

“De aanwezigheid van de Belgische Marine hier heeft twee doelen. Enerzijds versterkt ze de maritieme en grensoverschrijdende veiligheid van Benin, wat cruciaal is in de strijd tegen smokkel, piraterij en illegale visserij”, legt Kolonel Cedric Billiet, Defensieattaché in Benin, uit. “Anderzijds biedt dit onze eigen militairen een kans om ervaring op te doen in een compleet andere omgeving. Ze leren over de Afrikaanse cultuur, passen zich aan de tropische omstandigheden aan en ontwikkelen waardevolle vaardigheden.”

Piraterij en smokkel

De Golf van Guinee, gelegen aan de kust van Benin, is een van de drukste maritieme handelsroutes ter wereld. Toch kampt het met grote uitdagingen, met name piraterij en smokkel. Door de versterking van de Beninse Marine te ondersteunen, speelt België een indirecte rol in het stabiliseren van de internationale scheepvaart en het beveiligen van de belangrijkste handelsroutes die Afrika met Europa verbinden.

“De haven van Cotonou is belangrijk, niet alleen voor Benin, maar ook voor ons in Europa”, vervolgt Kolonel Billiet. “Vanuit deze regio worden essentiële goederen geëxporteerd en geïmporteerd. Veiligheid hier betekent een betrouwbaardere toevoerketen naar onze havens, zoals Antwerpen.”

Expertise in actie

De trainingen worden geleid door de Expert Area Schootsonderricht/Force Protection/Boarding van de Belgisch-Nederlandse Navy Academy.

“Wij zijn gespecialiseerd in Force Protection en boarding-operaties, legt Wesley, diensthoofd en detachementscommandant van de instructeurs van de boardingteams in Benin, uit. “Onze expertise omvat schiettraining, externe bewapening en medische ondersteuning in gevechtssituaties. Daarnaast trainen we boardingteams voor de Belgische vloot en in het kader van internationale samenwerkingen.”

De Belgische instructeurs passen hun methodiek aan de lokale omstandigheden aan. Wesley: “We leren de Beninse Marine hoe schepen veilig te benaderen, hoe verdachte bemanningen aan te spreken, welke documenten gecontroleerd moeten worden en hoe gewonden te behandelen. Onze lessen omvatten ook het doorzoeken van schepen, zowel van binnen als van buiten, en tactieken om effectief te opereren in uitdagende situaties.”

De nadruk ligt op zelfstandigheid. “Het gaat niet alleen om training, maar ook om het coachen van degenen die we hebben opgeleid. Ze leren nu hun eigen teams te trainen, waardoor ze een blijvende impact creëren die voortduurt, ook nadat we vertrokken zijn.”

Impact en wederzijds voordeel

De impact van de trainingen is duidelijk voelbaar. Cyril, een Beninse marinefuselier, vertelt: “Ik heb geleerd hoe ik gewonden moet verzorgen, verdachte bemanningen kan neutraliseren en mijn schietvaardigheid kan verbeteren. Deze kennis geeft me meer vertrouwen in mijn werk.”

Ook de Belgische militairen halen waardevolle lessen uit hun missie in Benin. Kolonel Billiet merkt op: “Het is een unieke ervaring voor onze mensen. Ze werken in een compleet andere omgeving, met tropische temperaturen en nieuwe uitdagingen. Het ervaren van een andere cultuur en het werken met een ander leger versterkt hun eigen vaardigheden en opent hun blik.”

De Belgische aanwezigheid heeft ook een breder strategisch belang. “Onze samenwerking met Benin is een hoeksteen voor toekomstige operaties in Afrika”, legt kolonel Billiet uit. “Het is essentieel om deze relatie behouden en te versterken.”

De toekomst: veiligheid en samenwerking

Sinds de start van de maritieme samenwerking in 2011, en vooral sinds 2018, is er grote vooruitgang geboekt. Wesley ziet vorderingen, maar ook nog ruimte voor verbetering: “We hebben een kernteam van Beninse trainers opgeleid, die nu zelfstandig kunnen werken. Ze doen uitstekend werk, maar we blijven hen coachen om hun methodes verder te verfijnen. De evolutie is duidelijk, maar er is nog ruimte voor verbetering.”

Door de versterking van de Beninse Marine te ondersteunen, draagt België bij tot de stabiliteit van de internationale scheepvaart. Deze samenwerking is een concreet voorbeeld van hoe Defensie een sleutelrol kan spelen in bredere economische en geopolitieke doelstellingen.

Meer weten over de Belgisch-Beninse samenwerking?

• Beldefnews | Belgische militairen defileren in Benin ter ere van 25 jaar partnerschap
• Beldefnews | Defensie draagt bij aan de veiligheid in de Golf van Guinee (mil.be)
• Beldefnews | Benin en Belgische militairen hand in hand voor maritieme veiligheid
• Beldefnews | Het Special Operations Regiment leidt de Nationale Garde op in Benin (mil.be)